In welke box zit jij en hoe kom je eruit?

Hoe zie je anderen?

Zie je mensen als mensen? Grote kans dat je denkt van wel. Dat was in elk geval mijn gedachte toen ik het boek ‘Anatomie van de vrede’ las. Tot ik me realiseerde dat ik mensen toch verdacht vaak zie als objecten. In de file (“je mag hier harder dan 40”), in de rij bij de kassa (“je bent aan de beurt, ga je nu pas je portemonnee zoeken?”) en natuurlijk ook thuis (“ruim je zooi op”) en in werksituaties (“dat is een slecht idee zeg”). Herken je het ook?
Onbewust zien we mensen als objecten, zodra we ze zien als sta-in-de-weg (een object) of kruiwagen (een middel). Is dat zo erg dan? Als we mensen zien als objecten dan kan dat zomaar leiden tot conflict.

Hoe zie je jezelf?

Hoe je anderen ziet, heeft te maken met je zelfbeeld. ‘Anatomie van de vrede’ noemt dit ‘boxen’. Er zijn er 4:

• Beter-dan-anderen-box
• Slachtoffer-box
• Slechter-dan-anderen-box
• Gezien-willen-worden-als-box

Wat bemerk je bij jezelf als je dit leest? Ik heb een tijdje ontkend dat ik me bijvoorbeeld beter dan anderen voelde, of een slachtoffer. Een tijdje lang heb ik voor mezelf bijgehouden hoe ik op anderen reageer en ik merkte dat ik me verdacht vaak beter-dan voel. Of eigenlijk ga ik eerst naar de slechter-dan-box dan en als reactie ga ik naar de beter-dan-box. Voorbeeld: iemand etaleert kennis, loopt ermee te koop zeg maar. Ik denk dan ‘shit die weet veel, misschien wel meer dan ik weet…’, en dan ga ik laten zien wat ik allemaal weet. En voor ik het weet, zit ik in een soort van pingpongwedstrijd. Ping-pong-ping-pong. Herkenbaar?

Ander voorbeeld: als deelnemer van gesprekken in groepsverband, wil ik graag dat de anderen me zien als capabel. Zodra ik me niet gezien voel, stap ik in de ‘gezien-worden-als-box’ met als gevolg dat ik me heel erg ga laten zien (beter-dan-box) of dat ik me volledig terugtrek in de slachtoffer-box (“boehoe, niemand hier ziet wat ik allemaal kan!”).

Van box naar conflict

Het effect van in een box zitten, is dat we mensen dus als objecten gaan zien. En dat leidt tot conflict. Thuis, op het werk, eigenlijk overal waar mensen zijn. Als je het heel simpel bekijkt, zijn we lopende boxen die continu botsen omdat we elkaar als objecten zien en in de weg lopen. Denk eens aan een akkefietje met een collega wat je onlangs hebt gehad of misschien middenin zit. Hoe zie je deze persoon? Wat is jouw reactie op deze persoon? Wat is de reactie van die ander op jouw gedrag, en wat denk je dat die persoon daarover denkt? In dit soort patronen zitten we klem.

Hoe stap je uit een patroon?

In een box komen is dus niet zo moeilijk, maar hoe kom je er weer uit? Als coach werkt Eye for Growth vaak met leiders en teams en ik herken steeds vaker dat mensen in een box zitten. Als je zelf leert herkennen dat je in een box zit, wordt het steeds makkelijker om eruit te komen. De truc zit het kennen van je triggers én in het weten wat werkt voor jou. Een aantal technieken werken vrijwel voor iedereen. Bijvoorbeeld ademhalen, centeren en power-poses. Wat voor jou het beste werkt, kun je samen met een coach ontdekken in een individuele of groepssessie. Je verkent je triggers; situaties waarin dat gebeurt of bepaalde types die in jouw allergie zitten. Vervolgens ga je letterlijk uit de box stappen en leer je hoe je dat toepast in de praktijk. Omdat wij bij Eye for Growth geloven in de wijsheid van het lichaam doen we dat fysiek, zodat je leer om jezelf als het ware te programmeren. Daarover een andere keer meer!

Auteur: Tanja